มีคำถามที่ผู้ปกครองมักถามคุณครูบ่อยๆ เกี่ยวกับเด็กๆ คือลูกๆ ทำได้ดีแล้วหรือยัง? ทำได้เท่านี้ปกติมั้ยคะ คุณครูที่โรงเรียบอกว่าเค้าระบายสีไม่สวย วาดรูปไม่ได้ จนทำให้คุณพ่อคุณแม่หลายท่านเกิดความกังวลในตัวลูก วันนี้คุณครูจะมาบอกเล่าเกี่ยวกับพัฒนาการของเด็กๆ ตามทฤษฎีของ Erik H. Erikson (นักจิตวิทยาชาวเยอรมัน) ที่มีความเชื่อมโยงกับการขีดเขียนวาดรูปของเด็กๆ
จากการวิเคราะห์เด็กและทำความเข้าใจเกี่ยวกับพฤติกรรมเด็ก ที่ศึกษาจากการอบรมเลี้ยงดู สภาพสังคม และความเป็นอยู่ นำมาเชื่อมโยงระหว่างจิตวิทยากับสังคมวิทยา จนเกิดแนวคิดว่ามนุษย์ต้องพึ่งพาสังคมและสังคมต้องพึ่งมนุษย์ จนมีวิวัฒนาการที่ซับซ้อนหลายขั้นตอน จนได้มีการแบ่งพัฒนาการทางบุคลิคภาพออกมาถึง 8ขั้น แต่ในที่นี้คุณครูจะเปรียบเทียบกับช่วงอายุเด็กที่เชื่อมโยงกับการขีดเขียนรูปเพียง 4ขั้นดังนี้
ขั้นที่1 ระยะทารก (0-2ปี) ระยะขวบแรกที่เด็กจะเรียนรู้ผ่านประสาทสัมผัส ดู-ฟัง-รับรส-สัมผัส-กลิ่น จากการกอดรัดสัมผัส พูดคุยเล่นด้วย การดูดนมแม่ การมองเห็นสิ่งของ ดังนั้น Sensory Play หรือการเล่นที่ส่งเสริมให้เด็กสำรวจสิ่งรอบตัวด้วยประสาทสัมผัสทั้ง 5 เช่น รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส จึงเป็นสิ่งที่ช่วยกระตุ้นพัฒนาการเด็กได้เป็นอย่างดี
ขั้นที่2 วันเริ่มต้น (2-3ปี) เป็นวัยที่เด็กๆจะได้เริ่มเรียนรู้ที่จะกิจกรรมต่างๆด้วยตนเอง หากได้รับการสนับสนุน การกระตุ้นให้เด็กได้ทำอะไรด้วยตนเองพอสมควรนั้น จะทำให้เด็กได้มีการพัฒนาทางด้านสมองและร่างกายไปในตัว เช่นการพัฒนาและส่งเสริมกล้ามเนื้อมือมัดเล็ก (Fine-Motor Skill), ประสาทสัมผัสและการรับรู้ (Sensation and Perception), การทำงานประสานกันระหว่างมือกับตา (Hand-Eye Coordination) การเรียนรู้จักใช้อุปกรณ์ศิลปะที่หลากหลายและแตกต่างกัน ไม่ว่าจะเป็น การนำมาถือจับ เขียน ขูด ขีด ลาก วาด แม้จะดูไม่ออกว่าเป็นรูปเป็นร่างอะไร แต่นั่นคือการพัฒนาศักยภาพอย่างนึงของเด็กๆ
ขั้นที่3 ระยะก่อนไปโรงเรียน (4-7ปี) เด็กๆ จะเริ่มมีความคิดริเริ่ม เริ่มเรียนรู้กว้างขวางเพราะเริ่มเจอสังคมที่กว้างขึ้น ความสัมพันธ์กับเพื่อนที่โรงเรียน มีความอยากรู้อยากเห็น ชอบลองอะไรใหม่ๆ เร่ิมได้รับการสนับสนุนจากพ่อแม่ เด็กจะเริ่มมีความมั่นใจ การซักถาม เริ่มแก้ปัญหา เริ่มขีดเขียนวาดภาพที่มีความหมาย เข้าใจการแทนค่าด้วยสัญลักษณ์ สื่อความหมายต่างๆได้ แต่การวาดภาพก็ยังจะยังไม่เหมือนจริงนัก
ขั้นที่4 ระยะเข้าโรงเรียน (7-12ปี) เด็กๆจะเริ่มมีความเอาการเอางานมากขึ้น เรียนรู้ที่จะสร้างสรรค์ พยายามทำกิจกรรมต่างๆด้วยตนเอง เริ่มวาดภาพได้คล้ายของจริง หรือวาดลอกเลียนแบบสิ่งที่เห็นได้
การฝึกฝนและเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง การชื่นชมและให้กำลังใจของพ่อแม่เป็นรากฐานความมั่นให้กับเด็กๆ ได้ การที่เด็กๆได้รับรู้ว่าเขาทำออกมาได้ดี และถูกต้องจะเกิดเป็นเเรงส่งเสริมให้เด็กๆ กล้าที่จำลงมือทำและคิดสร้างสรรค์ เกิดเป็นลักษณะนิสัยที่จะติดตัวไปในอนาคต
